AB LASTİK ETİKETİ NEDİR?

Kasım 2012’den beri uygulanmakta olan bu uygulama, son kullanıcılara lastik seçiminde yardımcı olacak birtakım bilgiler içermekle birlikte, bağımsız test kuruluşlarının bir lastiği değerlendirmede kullandıkları toplam 14 ana kriterin yalnızca 3 tanesini kapsadığı unutulmamalıdır. Bu kriterlerden en önemlilerinin bazıları şunlardır;

• Suda kızaklamaya direnç
• Sürüş Stabilitesi
• Fren performansı
• Dayanıklılık
• Kış koşullarındaki performans (Kış lastikleri için)

 AB Lastik Etiketi Kapsamı Nedir?

Tüm Avrupada bütün üretici ve ithalatçıların katı bir test sistemine dayalı olarak lastiklerini derecelendirme sorumluluğu vardır. Bu kendi kendine belgelendirmenin amacı, tutarlı ve güvenilir derecelendirme sunmaktır ve tüketiciler değişik lastik markalarını güvenilir şekilde karşılaştırabilirler. Tüm ülkeler bu test sisteminin güvenilir olması konusunda gereken çabayı göstermektedirler.

Hangi lastikler kapsam dahilindedir?

C1 (Binek), C2(Hafif Ticari) ve C3(Kamyon) sınıfı araç lastikleri kapsam dahilindedir. Ancak kamyon lastikleri için bu değerlerin duyurulması zorunlu olmakla birlikte, lastik üzerine etiket yapıştırma zorunluluğu yoktur.

Bunların dışında kalan kaplama lastikler, yedek lastikler, profesyonel off-road lastikleri, yarış lastikleri, çivili lastikler, hız endeksi 80 km/s’in altındaki lastikler, jant çapı ≤254 mm. ve ≥635 mm. olan lastikler kapsam dışındadır.

ETİKETİN OKUNMASI

Yakıt verimliliği;  hem CO₂ emisyonunun azalmasına hem de yakıt tasarrufuna  katkısının etkisiyle  sürüş maliyetini düşürmek açısından önemlidir. Yuvarlanma direncinden dolayı lastikler yakıt tüketiminin yaklaşık %20 sinden sorumludurlar. Peki yakıt ekonomisi nasıl ölçülür? Lastikleriniz,  yol üzerinde seyrederken ne kadar yakıt tükettiğinizi etkileyen bir dönmeye karşı direnç söz konusudur. Başka bir deyişle dönmeye karşı dirençkat ettiğiniz mesafede lastiklerinizin kaybettiği enerjidir. Dönme direnci düşükse yakıt tüketiminiz daha azalacaktır. Bu konu ile ilgil test; ortalama kullanımı temsil etmek üzere standart koşullarda dönen bir yüzey üzerinde gerçekleştirilir ve lastiğin yük endeksinin %80ine eşdeğer yükle ve 80 km/s hızla sürüşü temsil eder.Kategoriler A(yeşil)‘dan G (kırmızı)‘ye kadardır. A ve G kategorisinde lastik takan iki aracın yakıt tüketimindeki fark yaklaşık olarak 100 kilometrede 0.5 litredir. Bu sayede daha az yakıt tüketimi sağlanması sonrasında daha az CO2 salınımı ve daha temiz hava’ya katkı sağlanmaktadır.

Islak zeminde yol tutuşu kritik bir güvenlik özelliğidir. Lastiğin, aracı ıslak zeminde hızlı bir şekilde durdurma yeteneği ile ilgilidir ve fren mesafesi cinsinden ifade edilir. Kategoriler A’dan G’ye kadar olup, D kategorisi burada kullanılmamaktadır. Araca ve sürüş koşullarına göre fren mesafesi farklılık gösterse de, (dört lastiği de aynı olan bir araçta tam fren yapılması durumunda), A kategorisi ile G kategorisi lastik takan iki aracın fren mesafesi açısından A kategorisi lastik takan aracın %30 a kadar avantaji söz konusu olabilir. Bu konudaki testler ısı,yol,su derinliği ve hız’dan oluşan standart koşullar altında gerçekleştirilir. Avrupa Birliği mevzuatına göretest koşulları şu şekildedir;

-Kış lastikleri 2C derece ve 20C derece arasında test edilir

-Yaz lastikleri 5C dereceve 35 C derece arasında test edilir

- Su derinliği 0.5 ve 1.5 mm arasındadır

- Frenleme, 4 lastikle ABS ile 80 ve 20 km/s arasında yapılır.

Pazardaki tüm lastikleri ayni koşullarda test etmek mümkün olmadığından,bütün testler referans bir lastik ile yapılır.Böylece herbir lastiğe verilen değer, ortak bir referansa göre ortaya çıkmaktadır.

Bu, lastik tarafından üretilen dış gürültüdür ve desibel cinsinden ölçülür ve sürcünün araç içinde duyduğu lastik gürültüsü ile karıştırılmamalıdır. Etikette ne kadar siyah (içi dolu) ses dalgası görünüyorsa, lastik o kadar gürültülüdür. Tek siyah dalga 3dB yani regülasyonda belirtilen sınırın çok daha altında(çok daha az gürültülü), iki siyah dalga 3dB altında (az gürültülü) ve üç siyah dalga(çok gürültülü) regülasyonda belirtilen sınırın üzerinde gürültü ifade eder.
Lastiğin yarattığı dış ses seviyesi için bir lastiğin performansı desibel (dB) ile ölçülür.Test aracı 80 km/s hız ile geçerken yol kenarına yerleştirilen mikrofon ile ses seviyesi ölçülür.
Yukarıda belirttiğimiz bu kriterler bir lastiğin seçimi için yeterli olacak tek kriter olmayıp, aşağıda belirteceğimiz diğer önemli bazı kriterleri de kullanabilirsiniz;
-Uzun lastik ömrü, uzun ömürlü bir lastik uzun vadede size daha ucuza mal olur.
-Araç üreticisinin tavsiye ettiği ebadın kullanılması.
-Orijinal ebat kullanımına devam ederken kullandığınız yol ve mevsim koşullarına uygun desen seçimi….

NOT: Kış lastikleri için, etikette yer almayan diğer lastik performans etmenleri daha önemli hale gelir ve kış koşullarındaki lastik performansı öncelik kazanır. Sürücüler lastik satın alırken alternatif kaynaklara da – yayınlanan lastik testleri, bayi tavsiyesi, üretici belgeleri vb. – başvurmalıdır.