Çekici ve kamyon pazarı rekora koşuyor

Kamyon ve çekici satışları tarihi rekora gidiyor. Yılın ilk 4 aylık döneminde 6 ton ve üzeri ağır ticari araç satışlarındaki yükseliş dikkat çekici noktaya ulaştı. Nisan 2011 sonu rakamlarına göre; kamyon satışları 6 bin 600'ün üstüne çıktı. Yine aynı dönemde çekici satışları ise 8 bin 800 adedin üstünde bir satış rakamına ulaştı. Böylece 6 ton ve üzeri ağır ticari araç pazarı bu yılın ilk 4 aylık diliminde toplamda 15 bin 500 rakamını yakaladı. Pazarın bu hızla devam etmesi halinde yılsonunda pazarın 45 bini geçmesi hatta 50 bin bandına yaklaşması öngörülüyor.

İLK 4 AY 15 BİN 500 ADEDİN ÜSTÜNDE

Otomotiv Sanayi Derneği raporlarına göre 6 ton ve üzeri kamyon pazarının son 10 yıllık satış rakamlarına baktığımızda 2006 yılında 42 bin adet satış rakamını yakaladığı görülüyor. Diğer yıllarda ise bu satış rakamının yakalanamamış. 2006 yılının ilk 4 aylık satış rakamı ise 13 bin 700 adetlerde. Bu yılın ilk 4 ayında satılan 15 bin 500'ün üzerindeki araç satışı, son 10 yılın en yüksek satış rakamının yakalandığı 2006 yılının ilk 4 aylık rakamının üstünde.

Son 10 yılda pazarın en düşük rakamları kriz yıllarına denk geliyor. Bunlardan biri 2001. 2001 yılında büyük bir ekonomik kriz yaşayan Türkiye yılı 9 bin 500 adet çekici ve kamyon satışı ile kapatmış. Aynı şekilde 2009 yılında yaşanan ve tüm dünyayı kasıp kavuran global ekonomik krizde de pazarda düşüşün yaşandığı görülüyor. Pazar 2009 yılını 15 bine yakın bir satış rakamı ile kapatmış. Oysa bu yılın ilk 4 ayındaki toplam satış 2009 yılının genelinde gerçekleştirilen rakamın üstünde. Öte yandan 2009 yılının ilk 4 ayında 4 bine yakın kamyon ve çekicinin satıldığı görülüyor. 2008 sonlarında başlayan ve 2009 yılının tamamını etkileyen global ekonomik krizin ulusal ve uluslararası nakliye sektörünün araç alımlarını ötelemesine neden oldu. Çünkü 2010 yılında pazar çok hızlı bir şekilde toparlandı. Geçtiğimiz yıl 6 ton ve üzeri kamyon pazarı yılı 30 bin adetlerde bir satış rakamı ile kapattı.

ÇEKİCİ SATIŞLARI 25 BİNİ BULABİLİR

Pazardaki satışlara baktığımızda kamyon ile çekici arasındaki rekabette çekici lehine geliştiği dikkatleri çekiyor. Bu yılın sonunda toplam satışın 45 binin üstüne çıkacağını öngörürsek toplam satışta çekicinin 25 binleri yakalaması kuvvetle muhtemel.

Geçtiğimiz yıl kamyon pazarında elde edilen satış rakamları, Türkiye'nin global ekonomik krizden çok çabuk bir şekilde kurtulduğunu gösteriyor. Oysa Avrupa pazarı Türkiye kadar hızlı bir toparlanma kaydedemedi.

12 MARKA YARIŞIYOR

Ağır Ticari Araçlar Derneği (TAİD) Başkanı Bahadır Özbayır dergimiz Transport'a yaptığı açıklamada, 6 ton ve üzeri ağır ticari araç pazarının 2010 yılını 30 bin adetler mertebesinde kapattığını hatırlatarak Türkiye'de 6 ton ve üzerinde ağır ticari araç satışı yapan 12 firma bulunduğu belirtti. Bahadır Özbayır, 6 ton ve üzeri pazarda Mercedes-Benz Türk, Ford-Otosan, Scania, Iveco, Renault Trucks, Karsan-Hyundai, DAF ve Volvo'nun TAİD üyesi olduğunu, geçtiğimiz yıl derneğe üye firmaların satış adedinin 25 binin üzerinde olduğunu ifade etti.

"2010 yılının satışlarını 2009 yılıyla karşılaştırdığımızda yüzde 92 oranında bir artış görüyoruz. Ancak tek tek segmentlere baktığımızda artışlarda önemli farklılıklar tespit ediyoruz. Çekici segmentindeki artış yüzde 160 mertebesinde gerçekleşirken çiftçeker ağır şantiye kamyonlarındaki artış yüzde 115 oldu. Dolayısıyla bu iki segment 2010 yılında lokomotif segmentler oldu" diyen Özbayır, yine 2009 yılında yurtiçi nakliyeye yönelik kamyon segmentlerinde yüzde 14 ile yüzde 53 arasında değişen artışların yaşandığı kaydetti. 6-9 tonluk hafif kamyonda ise artışın yüzde 4'te kaldığını hatırlatan Özbayır, netice itibarıyla tonaj olarak ağır ticari araçların toplamda payının çok önemli noktalara geldiğinin görüldüğünü söyledi.

KAMYONDAN ÇEKİCİYE DÖNÜŞTE HIZLI İLERLEME

Geçtiğimiz yıl 16 bin adet çekicinin satıldığını belirten Özbayır, 6 ton ve üzeri toplam satışlarda çekicinin payının yüzde 53 olduğunun altını çizdi. Özbayır, 2009 yılında bu oranın yüzde 40'ın altında olduğuna dikkat çekti. Özbayır şunları söyledi: "1997 yılında çekicinin toplam pazardaki oranı yüzde 10 iken rijit uzunyol nakliye kamyonları yüzde 40 gibi bir ağırlığa sahipti. Bunun üzerinden 10 yıl sonra yani 2007 yılında çekicinin oranı yüzde 36'ya ulaşmıştı. Bugün yüzde 50'nin üzerinde oranları . Bu artışta uluslararası nakliyenin canlanmaya başlamasının yanı sıra değişen karayolu taşımacılık yönetmeliği, yurtiçi taşımada rijit 25 tonluk 6x2 ve 32 tonluk 8x2 kamyonlardan 40 tonluk çekiciye geçiş sürecinin hızla devam etmesi gibi faktörlerin önemli rol oynadığını söyleyebiliriz."

TÜRKİYE 2010'DA AVRUPA'NIN 3'ÜNCÜ BÜYÜK PAZARI OLDU

Türkiye ağır ticari araç pazarını Avrupa pazarı ile de kıyaslayan Özbayır, 2010 yılında Almanya'nın 69 bin 500 adetlik satışla ilk sırada yer aldığını, onu 33 bin adetlik satışla Fransa'nın takip ettiğini belirtti. Almanya ve Fransa'dan sonra 30 bin adetlik pazarla Türkiye'nin 3'üncü sırada yer aldığının altını çizen Özbayır, Türkiye'yi 27 bin adet ile İngiltere, 16 bin adet ile İtalya ve 12 bin adetle de İspanya'nın takip ettiğini kaydetti.

Bu yılın ilk 4 aylık satış performansına göre Türkiye'nin Almanya'yı geçmesinin zor olduğu görülüyor ama Fransa pazarının geçerek Avrupa'nın 2'inci büyük kamyon pazarı olması muhtemel görünüyor. Çünkü Avrupa pazarındaki hareketlilik henüz Türkiye kadar değil.

ÖZBAYIR: YILSONUNDA REKORA İMZA ATILMASI BEKLENİYOR

"2011 yılı ağır ticari araç üretimi ve satışı açısından olumlu başlamış olmakla birlikte Türkiye pazarının çok daha hızlı geliştiğini görüyoruz. Türkiye'de yılın ilk ayından itibaren yüksek talep gözlenirken Avrupa ve özellikle Doğu Avrupa ülkelerinde satışlar ilk çeyrekte geçen yılın ilk çeyreğindeki satışların seviyesini tutturmakta zorlanmıştır. Bu ülkelerde talep mart-nisan aylarından itibaren artış eğilimi göstermeye başlamıştır. Türkiye'nin bu özel durumunda ülkedeki ertelenmiş talebin yüksekliği, komşu ülkeler ve Türki Cumhuriyetlerle olan sıkı ticari ilişkiler ve en önemlisi Türk müteşebbis ve nakliyecisinin olağanüstü girişim ruhu ve ataklığının önemli rol oynadığını düşünüyorum" diyen Özbayır, 2011 yılının halihazırdaki pazar trendine bakıldığında yıl sonu itibariyle bir rekora imza atmasının beklendiğini kaydetti. Ancak şanslar kadar riskleri de değerlendirmek gerektiğine dikkat çeken Özbayır, kamu otoriteleri tarafından cari açığın azaltılması ve ekonomideki ısınmanın soğutulmasına yönelik birtakım tedbirlerin alındığını görüldüğünü, bunların hazirandaki genel seçimler ertesine daha da hızlanmasının muhtemel olduğunu belirtti. Bu nedenle yıl sonu için sağlıklı bir tahmin yapmanın imkanı bulunmadığını vurgulayan Özbayır, ancak tüm sektörde ihtiyatlı bir iyimserliğin hakim olduğunu söyledi. Özbayır, tüm bunlara rağmen geçen yılın üzerinde bir toplam pazar olacağını kaydetti.

ERTELENMİŞ TALEPLERİN ETKİSİ

Türkiye'nin her açıdan dinamik bir ülke olduğuna değinen Özbayır şunları söyledi: "Türkiye büyük daralmaların ardından çok hızlı çıkışlar yapabiliyor. 2008-2009 yıllarındaki krizde nakliyecilerimiz alım yapmak bir yana ellerindeki araçları satarak küçülme yoluna gittiler. Yine de bir miktar büyüme imkanı bulanlar ilave araç ihtiyaçlarını atıl kapasiteli firmalardan kiralama yoluyla giderdiler. Önünü göremeyen hiç bir firma ilave araç alımı yapmadı. Mevcut filo daha da yaşlandı ve eskidi. Ekonominin canlanması hem inşaat faaliyetinin artması hem de iç ve dış nakliyenin artması şeklinde kendini gösterdi. Bu süreçte ertelenmiş yenileme ve filo genişletme talebi ağır ticari araç satışlarını büyük oranda arttırdı."

SON 10 YILIN KAMYON VE ÇEKİCİ SATIŞLARI

ilk 4 Ay Toplam

2001 3.326 9.474

2002 2.807 15.028

2003 4.161 30.096

2004 11.147 37.205

2005 10.651 41.982

2006 13.72442.071

2007 9.614 34.185

2008 9.305 26.260

2009 3.906 14.915

2010 5.324 30.000

2011 15.500 -