Trafik sigortasında yeni dönem: 'Maliyet Endeksi!'
Trafik sigortası alanında yeni bir dönem başladı; artık primler her ay maliyet endeksine göre belirlenecek. Bu endekse göre belirlenen primler, mayıs ayından itibaren sigortalılara yansıtılacak. Bu değişiklikle birlikte, sigortalılar prim ödemelerinde daha güncel ve adil bir yaklaşımın benimsendiği bir sürece geçiş yapılmış olacak.
Yedi yıldır trafik sigortasında araç gruplarına, illere, sürücülerin hasar geçmişine göre primleri Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), yani devlet belirliyor. Bu kriterlere göre tavan fiyat açıklanıyor, sigorta şirketleri bu tavan fiyatın üzerine sigortayı satamıyor. SEDDK, tavan fiyata her ay yapılacak fiyat artış oranını da belirliyor ve şirketler isterlerse bu oranlarda her ay trafik sigortası primini artırabiliyor.
ENDEKS UYGULAMASINA GEÇİLDİ
Mesela, 2024 yılının başında, sigorta şirketlerine her ay primleri bir önceki aya göre yüzde 5 artırma hakkı tanındı, ancak SEDDK, yetkisini kullanarak, aylık prim artışlarını hem ocak hem de şubat ayında yüzde 10’a çıkardı; mart ve nisan aylarında da aylık artışları yüzde 5 olarak belirledi. Tabi bu durum, niye geçen ay yüzde 10, niye gelecek ay yüzde 5; kriter ne gibi soruları da akla getiriyor. Aslında gerekçe belli. Sigorta şirketleri her ay ve her yıl trafik sigortasından zarar ettiklerinden; bir şekilde bu zararı tolere etmek için aylık prim artışları uygulanmaya çalışılıyor ama bu artışlar şirketlerin zararlarını karşılamaya yetmiyor.
Yeni uygulamayla trafik sigortasında bu dönem kapandı ve hasar maliyet endeksi uygulamasına geçildi. Yine trafik sigortasında primleri devlet belirleyecek ama aylık fiyat artışları hasar maliyet endeksine göre belirlenecek; tıpkı, inşaat maliyet endeksi, gıda fiyat endeksi gibi. Peki, nasıl olacak? SEDDK, her ay; asgari ücretteki artışa, araç fiyat artış oranına, hasar onarım ve yedek parça fiyatlarındaki değişime göre trafik sigortasında hasar maliyet endeksi belirleyecek. Bu verileri zaten TÜİK açıklıyor. SEDDK da TÜİK’in açıkladığı verilere göre her ay bir endeks oluşturacak, bu endekse göre de gelecek ayın trafik sigortasındaki prim artışını belirleyip, açıklayacak. Sigorta şirketleri de bu orana göre primlerini artıracak.
MAYIS FİYATINA YANSITILACAK
Uygulama bu ay itibariyle başladı ve SEDDK oluşturduğu hasar maliyet endeksine göre mayıs ayında trafik sigortasındaki fiyat artışını yüzde 3 olarak belirledi. Yani, mayıs ayında sigorta şirketleri, yeni endekse göre trafik sigortasının primleri yüzde 3 artırabilecek.
Yeni dönemde endeks uygulaması tüketiciyi nasıl etkileyecek? Şunu belirteyim, bu endeksin en önemli öğesi, asgari ücret ve asgari ücretteki artışlar. Söylendiği gibi yıl ortasında asgari ücrette ara zam olmayacaksa prim atışları bu seviyelerde olur, belki önümüzdeki bir iki ayda enflasyonda beklenen artışa göre biraz artar ki, bu da hasar maliyet endeksinin tüketici lehine olacağı anlamına geliyor. Tabi, SEDDK, yetkisini kullanıp hasar maliyet endeksine göre ortaya çıkan oranı iki katına çıkarmazsa. Peki, bu durum sigorta şirketlerini nasıl etkiler? Tek cümleyle; yüzde 3’ler gibi oranlar devam ederse, birkaç aya kalmaz kızılca kıyamet kopar.