Lükse talep yükseldikçe ithal otoda fatura kabardı

Türkiye’de otomobil pa­zarında dengeler son yılların da etkisiyle hızla değişmeye başladı. Özel­likle son dönemde ithal araç satışlarındaki artış, bir taraf­tan yerli üretimin pazar pa­yını daraltırken, diğer taraf­tan ithalata ödenen faturayı kabartıyor. Hatta ithal oto­mobil faturası son dönemde rekor seviyelere ulaştı. Yer­li otomobile ilginin azalma­sı, ithal araçlara olan talebin artmasıyla birlikte Avrupa pazarlarında yaşanan dur­gunluk, Türkiye’de üretim yapan otomotiv firmalarının kapasitelerini düşürmesine neden oldu.

2023 yılından itibaren ye­niden hız kazanan ithalat oto­mobil eğilimi 2024 ve 2025’te düşük kur ve güçlü taleple bir­leşince satış rakamlarını yu­karıya taşıdı. Böylece bir ta­raftan otomotiv satışları yeni rekorlara imza atarken, diğer taraftan da ithalat patlattı.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) ve TÜİK verilerine göre, Ey­lül 2025 itibarıyla son 12 ay­lık ithal otomobil satışları 735 bin 718 adede ulaştı. Otomo­tiv ithalatının faturası ise 20 milyar 940 milyon dolar ola­rak gerçekleşti. Otomobil ba­şına ödenen tutar ise 28 bin 461 dolar oldu. Bu dönemde 17 markanın yer aldığı lüks araç satışları da yüzde 27 ar­tışla 104 bin 752 adetten 133 bin 328 adede yükseldi.

Dolar bazında yüzde 16,3 arttı

Eylül 2024’ten Eylül 2025’e kadar son 12 aylık dönemde araç başına ödenen tutar 2 bin dolara yakın artış kaydet­ti. Dönemler karşılaştırıldı­ğında ithal araç satışları Eylül 2025’te yıllık yüzde 8,6 artar­ken, faturada yüzde 16,3’lük bir yükseliş yaşandı. Bir ithal otomobile ödenen tutarda ise yüzde 7,1 arttı. Eylül 2023-Ey­lül 2024 döneminde toplam­da 677 bin 206 adet ithal binek otomobil satıldı. Bu ithalat için ödenen fatura 18 milyar dolar seviyesini aştı. Araç ba­şına ödenen tutar da ortalama 26 bin 582 dolar oldu. Bu dö­nem aralığında da 104 bin 752 adet lüks araç satışı gerçek­leşti. Eylül 2023-Eylül 2022 döneminde ise 98 bin adetlik lüks araç satışına ulaşıldı. Bu­radaki büyüme yüzde 6,8 oldu.

İthal aracın ateşini Çinliler de körükledi

Mart 2023 ile birlikte Çin­li üreticilerin Türkiye pazarı­na adım atması, ithalatta hız­lı bir yükselişin yaşanmasına neden oldu. 12 aylık verilere bakıldığında; Mart 2022’den Mart 2023’e kadar Türkiye pazarında 400 bin 327 adet ithal araç satışı gerçekleşti. Bu ithalat için ödenen fatura 9 milyar 571 dolar oldu. Araç başına ödenen tutar ise 23 bin 907 dolar olarak gerçekleşti. Mart 2024’e gelindiğinde 12 aylık ithal araç satışı 702 bin adedi geçti. Toplam ithalatın faturası 19 milyar doları aştı, araç başına maliyet ise 27 bin dolar seviyesine çıktı. 2025 yılında Çinli üreticilere ek vergi kararının getirilmesiyle birlikte mart ayında 12 aylık satış adedi 682 bin 641’e geri­ledi, ithalat için ödenen fatu­ra ise 18.2 milyar dolara düştü.

Lüks araçlar vites yükseltti

İç pazarda araç satışları rekor kırarken, lüks araç satışları da vites düşürmedi. Lüks araç satışı yapan Alfa Romeo, Aston Martin, Audi, Bentley, BMW, Ferrari, Jaguar, Jeep, Lamborghini, Land Rover, Lexus, Maserati, Mercedes-Benz, MINI, Porsche, Subaru, Volvo’dan oluşan 17 marka, Ocak-Ekim 2025 döneminde 96 bin 968 adet binek otomobil satışı gerçekleşti. Kasım ve aralık aylarında da en az 20 bin adetlik daha lüks araç satışı bekleniyor. Böylece sadece pazarda değil lükste de yeni rekor olan 120 bin adetlik satış rakamı aşılacak. Şartlar bu yönde gerçekleşirse premium pazar toplam binek pazarından bile daha fazla büyüyecek. Bu markalar bir önceki yılın aynı döneminde 75 bin 963 adet araç satışı gerçekleşmişti. Lüks markalar Ocak-Ekim 2023’te 74 bin 526 adet, Ocak-Ekim 2022’de ise 48 bin 935 adetlik satışa imza atılmıştı.