Çin endişeli; Giderek düşen otomobil fiyatları tüm ülke ekonomisini tehdit ediyor

Çinli otomobil üreticileri dünyanın dört bir yanında pazar paylarını hızla arttırırken, rekabetin giderek kızıştığı bu pazarda öne geçebilmek için fiyatları da giderek aşağı çekiyorlar. Özellikle Çin pazarında inanılmaz bir rekabet söz konusu. Ancak bu rekabetin artık sağlıksız bir boyuta ulaştığını düşünenlerin sayısı giderek artıyor. Hatırlarsanız Volkswagen'ın Çin sorumlusu Ralf Brandstätter, Temmuz ayında dikkat çekici bir açıklama yaparak "Çin otomobil pazarında mantık kalmadı" demişti. Görünen o ki Brandstätter bu konuda yalnız değil. Çünkü Çin hükûmeti de artık bu durumdan rahatsızlık duymaya başlamış durumda.

The New York Times'ın aktardığına göre, Çinli otomobil üreticilerinin fiyatları giderek aşağı çekip kar marjlarını iyiden iyiye azaltması Çin hükûmetini harekete geçirdi. Çin yönetimi, son haftalarda otomobil şirketlerinin üst düzey yöneticileriyle bir araya gelerek birbirleriyle rekabet ederken kendilerini dizginlemeleri gerektiği konusunda uyardı. Çünkü fiyatları giderek aşağı çeken şirketler rakiplerine karşı üstünlük kuruyor belki ama bunu yaparken tüm sektörün kâr potansiyelini aşağı çekmiş oluyor.Dahası pek çok şirketin önümüzdeki beş yıl içinde havlu atmak zorunda kalacağı, tüm Çin ekonomisini yaralayabilecek bir senaryo ortaya çıkmaya başlıyor.

Xi Jinping: Yıkıcı Bir İç Rekabeti Engellemek Şart

Bu gidişattan kaygı duyan Çin yönetimi sektördeki rekabetin geldiği noktadan duyduğu rahatsızlığı yalnızca şirketlerle yapılan toplantılarda değil, en üst düzeyde de dile getirdi. 30 Temmuz’da düzenlenen ekonomi konulu Politbüro toplantısına bizzat başkanlık eden Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, toplantı sonrasında yayımlanan açıklamada “Sanayi içinde öz disiplini güçlendirmek ve yıkıcı bir iç rekabeti engellemek şarttır.” ifadesini kullandı.

Düşen Fiyatlar Yüzünden BYD Bile Gelirinin Üçte Birini Kaybetti

Bu konuda Çin hükumetinin devreye girmiş olması şaşırtıcı değil. Bugün elektrikli otomobil pazarında 50'den fazla Çinli şirket birbirleriyle rekabet ediyor. Üstelik bu şirketlerin sayısı giderek artıyor. Rekabet kızıştıkça fiyatlar da düşüyor. Bu yüzden çok yüksek sayılarda araç satabilen şirketler bile üretim maliyetlerini karşılamakta zorlanıyor. Nitekim Çin'in en büyük otomobil üreticilerinden BYD bile düşen fiyatlar yüzünden gelirinin bir önceki yıla kıyasla neredeye yüzde 30 azaldığını açıkladı.

Çinli otomobil üreticileri bugün artık kâr etmek için değil de sadece bir avuç şirketin ayakta kalıp ganimetleri toplayacağı bir yarışta hayatta kalanlardan biri olmak için yarışıyor. Analistlerin raporları, bugün Çin pazarında faaliyet gösteren otomobil üreticilerinin büyük bir bölümünün beş yıl içinde havlu atacağını gösteriyor. Automobility analisti Bill Russo, "Bu bir kâr yarışı değil, üstünlük kurma yarışı." diyerek durumu özetliyor. Günün sonunda kazananlar, zarar etmeye en uzun süre dayanabilenler olacak. Çünkü pek çok şirket bugün zararı göze alarak fiyatlandırma yapıyor. Cepten yedikleri bu dönemde onları ayakta tutan ise doğrudan kendilerinin ya da yatırımcılarının devlet destekli bankalardan aldıkları krediler oluyor. Bu yüzden Çin'deki pek çok konuda olduğu gibi otomotiv sektöründe de devlet son derece merkezi ve belirleyici bir konumda yer alıyor. Dolayısıyla bu hafta Pekin'den otomobil üreticilerine giden uyarının ciddi sonuçları olacağı düşünülüyor.

Ancak Çin bu kontrolsüz rekabeti kontrol altına alamazsa ciddi bir krizle yüz yüze kalabilir. Bir yandan devlet bankalarına borçlu olan şirketlerin iflası, diğer yandan kapanan her şirketle birlikte işsiz kalan binlerce mühendis derken, bu kontrolsüz rekabet Çin için yıkıcı sonuçlar doğurabilir. Bu işe artık doğrudan Xi Jinping'in müdahil olması da Çin hükûmetinin konu hakkında oldukça kaygılı olduğunun göstergesi.