Rekordan önce son viraj

Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç pazarı yeni bir rekor için ga­za basmaya devam ediyor. Ge­çen sene 12 ayda toplam satış­lar 1 milyon 238 bin 509 ade­de ulaşmışken, bu sene 11 ayda 1 milyon 176 bin 780 adet gö­rüldü. Böylece iç pazar, 2025’te de kendi rekorunu kıracak. Son ayda pazarın 150 bin adetlere çıkması hedefleniyor.

Otomo­tiv Distribütörleri ve Mobili­te Derneği’nin (ODMD) Kasım 2025 verilerine göre otomo­bil satışları, ocak-kasım döne­minde geçen yılın aynı dönemi­ne kıyasla yüzde 10,96 artarak 938 bin 177’ye; hafif ticari araç satışları ise yüzde 7,13 yükse­lerek 238 bin 603 adede ulaştı. Satılan otomobil ve hafif ticari araç sayısı aynı dönemde yüzde 10,16 artarak 1 milyon 176 bin 780 oldu. Kasımda ise otomo­bil ve hafif ticari araç satışla­rı geçen senenin aynı ayına gö­re yüzde 9,82 artarak 132 bin 984’e, otomobil satışları yüzde 10,78 artarak 104 bin 795’e yük­seldi. Hafif ticari araç satışları kasımda yüzde 6,38 artarak 28 bin 189 olarak kayıtlara geçti.

Yeni modeller ve ertelenen talep pazarı büyüttü

Pazardaki rekor seviyelerin temelinde birden fazla dina­mik bulunuyor. Bunların başın­da, pandemi sonrasında 2022– 2024 döneminde yaşanan fiyat artışları ve tedarik sorun­ları nedeniyle ötelenen talebin 2025’te hızla geri dönmesi ge­liyor. Bu durum, satışlardaki en belirgin ivmelenmelerden biri oldu. Bireysel taşıt kredilerin­de kademeli gevşeme ve üreti­ci bankalarının sunduğu kam­panyalı faizler talebi destekledi.

Buna karşın bireysel kredilerde iştah düşerken ticari segment­te hareketlilik güçlü şekilde de­vam ediyor. Pazara giren yeni modeller de satışları belirgin bi­çimde artırdı. Yerli üretim ya­pan markaların model çeşitli­liğini genişletmesi bu noktada önemli rol oynadı. Elektrikli araçlarda uygulanan düşük ver­gi oranları, bu segmentteki ilgi­yi daha da yükseltti.

Düşük kul­lanım maliyetleri ve filo dönü­şüm programları da büyümeyi destekleyen unsurlar arasında yer aldı. Son üç aylık dönemde, aralık ayının da etkisiyle kam­panyalar belirgin şekilde arttı.

Stok baskısı ve artan rekabet, markaları ciddi indirimler yap­maya; faizsiz kredi seçenekle­rini artırmaya yöneltti. İkinci el pazarındaki güven kaybı da sı­fır araç satışlarını destekleyen faktörlerden biri oldu. Fiyatla­rın birbirine yaklaşması, hatta bazı durumlarda yeni araçların ikinci elden daha cazip hâle gel­mesi, tüketicinin yönünü sıfı­ra çevirmesine neden oldu. Av­rupa pazarındaki zayıflık da bu süreçte iç pazarı daha kritik hâ­le getirdi. AB’ye yönelik ihraca­tın düşmesiyle birlikte üretici­ler ve markalar rotayı iç paza­ra çevirerek talebi karşılamaya odaklandı.

SUV modeller zirvede

Pazarın yüzde 82,7’sini dü­şük vergi oranlarına sahip A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. C segmenti otomo­biller 522 bin 853 satışla yüzde 55,7; B segmenti otomobiller 249 bin 397 satışla yüzde 26,6 pay aldı. Gövde tiplerine göre değerlendirildiğinde, en çok tercih edilen SUV modeller 518 bin 550 satışla yüzde 62,2 paya ulaştı. SUV otomobilleri yüzde 22,4 pay ve 209 bin 963 satışla sedan; yüzde 14,2 pay ve 133 bin 105 satışla hatchback modeller takip etti.

Dizelin payı yüzde 7 elektrikli arayı açıyor

Benzinli otomobil satışları 442 bin 650 adetle yüzde 47,2 pay; hibrit otomobil satışları 251 bin 992 adetle yüzde 26,9 pay; elektrikli otomobil satış­ları 166 bin 665 adetle yüzde 17,8 pay; dizel otomobil satış­ları 69 bin 471 adetle yüzde 7,4 pay; otogazlı otomobil satışları ise 7 bin 399 adetle yüzde 0,8 pay aldı. Otomatik şanzımanlı otomobiller 887 bin 442 adetle satışların yüzde 94,6’sını oluş­tururken, manuel şanzıman­lı otomobiller 50 bin 735 adet­le yüzde 5,4’lük bir paya sahip oldu. Hafif ticari araç paza­rında ise van gövde tipi yüzde 75,7 pay ve 180 bin 543 adetle en çok tercih edilen segment olurken, kamyonet gövde ti­pi yüzde 9,3 pay ve 22 bin 191 adetle ikinci sırada yer aldı.

Vergi sisteminin belirleyici rolü bir kez daha görüldü

Tercihlerde vergi sisteminin belirleyici rolü bir kez daha net şekilde ortaya çıktı. Motor gücü ve hacmine göre farklı ÖTV oranlarının uygulanması, satışların ağırlığını elektrikli ve düşük hacimli motor seçeneklerine kaydırdı. 160 kW altındaki elektrikli otomobillerin satışları yıl içinde yüzde 88 artarak pazarın yüzde 13,6’sını oluşturdu.

Bu segmentteki güçlü yükselişin temel nedeni, daha düşük ÖTV dilimi sayesinde fiyatların ulaşılabilir seviyede kalması oldu. Buna karşılık, daha yüksek vergilendirilen 160 kW üzeri elektrikli modellerde bile yüzde 154’ü aşan keskin bir artış görüldü. Bu segmentin pazar payı yüzde 4,1’e çıksa da artışın ana sebebi, ‘vergisel dezavantajına rağmen’ markaların agresif kampanyaları ve tüketicinin elektrikliye yönelen ilgisi oldu.

Yüksek ÖTV fiyat cazibesini bitiriyor

Benzinli tarafta tablo daha belirgin. 1400 cc altındaki motorlara uygulanan görece düşük vergi oranı yıllardır satışların lokomotifi olurken, bu yıl satışlar yüzde 14,9 düşmesine rağmen hâlâ pazarın yüzde 34,3 ile en büyük payını oluşturdu. 1400–1600 cc aralığında ise satışlar yüzde 17,4 geriledi ve payı yüzde 20,3’e düştü. Bu segmentteki daralmanın temel nedeni, yüksek ÖTV nedeniyle fiyatların cazibesini yitirmesi olarak değerlendiriliyor.

Vergi yükünün en yüksek olduğu 1600–2000 cc aralığındaki motorlarda ise tablo tersine döndü. Bu sınıfta satışlar yüzde 5,7 artarak yüzde 0,6’lık küçük bir paya ulaştı. Aynı şekilde 2000 cc ve üzerindeki motorlarda yüzde 18,6’lık artış görülmesine rağmen pazar payı sadece yüzde 0,2 seviyesinde kaldı. Bu artışlar sınırlı sayıda özel tüketici ve lüks segmentteki model yenilenmelerinden kaynaklı. Ancak yüksek ÖTV nedeniyle bu segmentlerin genişlemesi beklenmiyor.

Renault lider Fiat ikinci oldu

11 aylık sonuçlara göre Türk otomotiv pazarının lideri Renault oldu. Toplamda 120 bin 313 adetlik satışa imza atan markayı, 102 bin 681 adetlik satışla Fiat, 95 bin 647 adetlik satışla Volkswagen, 91 bin 59 adetlik satışla Ford ve 80 bin 477 adetlik satışla Toyota izledi. Yine aynı döenmde 42 bin 565 adet satışla Renault’nun Clio modeli liderliğe otururken, yine aynı markanın Megane modeli ise 41 bin 979 adetlik satışla ikinci sırayı aldı.

Bu modelleri 37 bin 913 adetlik satışla Fiat Egea Sedan, 30 bin 923 adetlik satışla Toyota Corolla ve 29 bin 955 adetlik satışla Tesla Model Y izledi. Yine aynı dönemde yerli ticari araç satışında 35 bin 683 adetle Ford liderliğe oturdu. Ford’u 7 bin 48 adetle Fiat markası izledi. Listeye yeni giren markalardan Ford Otosan’la ortak üretime imza atan Volkswagen 3 bin 975 adetlik Transporter satışıyla listenin üçüncü sırasına yerleşti.